5 saniye kuralı gerçek mi? Yere düşen yiyecekleri 5 saniye içinde yemek doğru mu?
Yere düşürülen yiyeceklerle ilgili olan 5 saniye kuralına göre eğer o yiyeceği 5 saniye geçmeden yerden alabilirseniz yiyebilirsiniz. 5 saniye kuralına göre 5 saniye içerisinde yerde bulunan bakteriler yiyeceklere geçecek vakti elde edemiyor. Peki, 5 saniye kuralı gerçek mi?
YERE DÜŞEN YİYECEKLERE 5 SANİYE KURALI!
İnsanların mikroorganizmalar ve bunların insan hastalıkları ile ilişkileri hakkında yakın zamana kadar çok az temel bilgisi vardı. Bu nedenle, bir zamanlar yere düşen yiyeceği almak ve sonra yemek bir tabu sayılmamaktaydı. Sonuçta insanlar bakterileri göremiyordu. Bu yüzden görünür kirleri silmenin her şeyi düzelteceğini düşünüyorlardı.
Beş saniye kuralını doğrudan ele alan ilk araştırma çalışması, Illinois Üniversitesi’nde 2003 yılında yapıldı. Çalışmada şekerlemeler Koli basili aşılanmış yer karolarına bırakıldı. Bunun sonucunda da bakteriler karolardan şekerlemelere beş saniye içinde atladı.
2006 yılında, Clemson Üniversitesi’nden bu konuda o tarihe kadar yayınlanan ilk bilimsel makale yayınlandı. Bu makalede yere düşen yiyeceklerin zaman içinde bakteri içeren duruma gelebileceği gösterildi. Daha sonraki yıllarda da farklı araştırmalar yapıldı ve 2016 yılında Rutgers Üniversitesi’nden konuyla ilgili ikinci bir hakemli makale yayınlandı.
Bu araştırmalarda, çeşitli besin maddelerinin farklı yüzeylerde ve farklı sürelerde test edildiği belirtiliyor. Sonuçlar, yiyeceklerin yere düşmesinden sonra bile kısa süre içinde bakteri bulaşabileceğini gösterdi. Ancak, bu durum bakterilerin türüne ve yüzeyin cinsine bağlı olarak değişebiliyor.
5 SANİYE KURALI DOĞRU MU?
Düşürülen yiyeceğin temiz bir yere veya halının üstüne düşmesi durumunda, hızlı bir şekilde alınırsa bulaş riskinin düşük olabileceği ifade ediliyor. Bakteriler, halı gibi yüzeylere hemen transfer olamıyor ve halıya düşen yiyeceğin de kuru olması gerekiyor. Aynı şekilde, düşen yiyecek çevresine su salıyorsa ahşap ve laminat gibi yüzeylerde bakteri aktarımı süresi daha da uzuyor.
Ancak yine de dikkat edilmesi gerektiği belirtiliyor. Çünkü düşen yiyecek hangi zeminde olduğu ve hangi tür bakterilerin bulunduğu konusunda kesin bilgi sahibi olunamıyor. Bazı patojenler çok hızlı hareket edebiliyor ve yiyeceğin düştüğü anda hemen aktarıma geçebiliyorlar. Yiyeceklerin sıvı veya akışkan bir yüzey ile temas etmesi durumunda, bakterilerin neredeyse anında aktarıldığına dair kesin kanıtlar olduğu vurgulanıyor.
Sonuç olarak, yiyecekleri düştükten hemen sonra yemek, tehlikeli olabilir ve bulaş riski taşıyabilir. Bu yüzden, düştükleri yüzeyin temizliği ve bakteri türleri hakkında emin olmak önemlidir.
